بدون شک تمامی مادران باردار آرزوی تولد نوزادی سالم و تندرست را در سر میپرورانند، بنابراین در این دوران سعی میکنند تا حد ممکن هم به تغذیه خود توجه و هم از عوامل زیان آور دوری کنند.
اهمیت تغذیه در سه ماهه اول دوران بارداری
به دلیل اینکه جفت رابط اصلی بین مادر و جنین است و آنچه که مادر تغذیه میکند از راه جفت وارد بدن جنین میشود، تغذیه دوران بارداری بسیار حائز اهمیت است.
برای اینکه کلیه مواد غذایی که برای رشد جنین در حال تشکیل نیاز است، به جنین برسد و دیگر اینکه مواد مضر وارد بدن جنین نشود به خصوص در سه ماهه اول بارداری که دوره رشد و نمو جنین است و اعضای مختلف بدن او در حال تشکیل است، تغذیه اهمیت بیشتری پیدا میکند. سه ماهه دوم و سوم بارداری اندامهای بدن جنین کاملاً شکل گرفته و در حال رشد است.
گروههای غذایی مهم:
مهمترین گروه غذایی برای جنین در حال رشد، پروتئینها هستند. زیرا پروتئین باعث تشکیل و رشد بدن جنین میشود. به همین منظور به مادران توصیه میکنیم در وعده غذایی روزانه از گوشت سفید و قرمز و تخم مرغ استفاده کند. توصیه بر مصرف مواد غذایی از هر چهار گروه غذایی است. برای مثال یک تا دو لیوان شیر یا ماست در روز که تأمین کننده کلسیم بدن است و از گروه کربوهیدراتها که شامل نشاسته و برنج است مصرف روزانه تاکید نمیشود، بلکه مصرف باید به صورتی باشد که بدن مادر به آن احساس نیاز میکند. در آخر مصرف میوهها و سبزیجات تازه که حاوی مواد معدنی هستند بسیار حائز اهمیت است.
در این دوران مادران باید آب فراوان بنوشند. زیرا حجم خون مادر در اثر افزایش جریان خون چند برابر میشود و در نتیجه بدن نیاز به آب فراوان دارد تا این گردش خون را حفظ کند.
هرگز گرسنه نمانید
به دلیل فشاری که به دستگاه گوارش طی حاملگی مخصوصاً در ماههای آخر وارد میشود، حتی به دلیل به هم ریختگی هورمونها ممکن است مادر حالت تهوع داشته باشد و اسید معده زیاد ترشح شود توصیه میشود تغذیه با حجم کم و بهدفعات زیاد صورت گیرد و به هیچوجه گرسنه نماند. زیرا گرسنگی عوارض جدی و خطرناکی برای جنین داشته، از طرفی مصرف غذای سنگین که هضم آن زمان زیادی طول میکشد نیز توصیه نمیشود.
خوردن این مواد غذایی توصیه نمیشود
پرهیز مادر در این دوران باید از غذاهای تند و ترش و ادویهدار و همچنین نوشابههای گازدار باشد. چای زیاد و قهوه نیز باعث ترشح بیش از حد اسید معده میشود و احساس سوزش معده را افزایش میدهد.
افرادی که بیشتر دچار حالت تهوع خصوصاً در سه ماهه اول بارداری میشوند باید از مصرف غذاهای پرحجم و چرب خودداری کنند، زیرا حالت تهوع را افزایش میدهند.
اسیدفولیک بخورید
مکملهایی که در این دوران توصیه میشوند از قبل بارداری تجویز میشوند. در اغلب کشورها به تمام خانمهایی که در سنین بارداری 15 تا 45 سالگی قرار دارند، مکمل اسید فولیک داده میشود. مصرف مولتی ویتامین و کلسیم نیز ضروری است. قبل از مصرف هرگونه مکمل یا دارو حتی از نوع گیاهی حتماً با پزشک مشورت کنید و توصیه ما به مادران شیرده هم این است که کلسیم را تا پایان دوره شیردهی مصرف کنند و قرص آهن را بر حسب اینکه تا چه حد در طول زایمان کم خون شده باشد تا شش ماه بعد و اگر کم خونی او کمتر باشد تا دو ماه پس از زایمان مصرف کنند.
اگر نوزاد زیبا و باهوش میخواهید
عدهای معتقدند که مصرف مواد خاصی میتواند سبب زیبایی و هوش نوزاد شود. در کتب علمی ما این نکته اثبات نشده است. آنچه برای ما مسلم است این است که مادر باید از تمام گروههای غذایی به طور کامل استفاده کند و انواع میوهها و سبزیجات را به وفور میل کند زیرا به دلیل وجود ویتامینهای خاصی که این دسته از مواد غذایی دارند رشد بهتر صورت میگیرد.
رشد بهتر جنین به لحاظ مغزی و هوش نیز صورت میگیرد. در نتیجه نوزاد باهوش متولد میشود قطعاً مادر اگر از تمام گروههای غذایی مصرف روزانه داشته باشد و به لحاظ ژنتیک استعداد زیبایی وجود داشته باشد نوزاد باهوش و زیبا متولد میشود. اگر بهترین بچه از نظر ژنتیکی قابلیت زیبایی داشته باشد ولی تغذیه مادر در دوران بارداری غلط باشد، نوزاد نارس متولد میشود که هم به لحاظ هوش و رشد مغزی ضعیف است و هم در بزرگسالی در معرض کندی حرکات و مشکلات روحی و روانی قرار میگیرد.