در دوران بارداری، بدن خانم‌ها دچار تغییرات متعددی می‌شود. یکی از این تغییرات، درد پاها است. با توجه به افزایش طبیعی وزن بدن، استقامت و توانایی پاها برای تحمل وزن بیشتر بالا نمی‌رود، بنابراین فشار بیشتری روی زانوها و پاها وارد می‌شود. از رایج‌ترین مشکلات پاها در این دوران ادم و تورم است که باعث درد در ناحیه پاشنه پاها می‌شود.
برخی از خانم‌ها از گرفتگی عضلات پا نیز شکایت می‌کنند که علت اصلی آن نیز افزایش وزن است، لذا لازم است که با حفظ سلامت پاها در دوران بارداری آشنا شوند و بتوانند نه ماه بارداری را راحت‌تر سپری کنند.
تغییرات پاها در دوران بارداری
در طول دوران بارداری متوجه می‌شوید که سایز پاهایتان افزایش‌یافته است. تجمع مایعات در قسمت تحتانی، باعث بروز آن می‌شود و حجم پا بزرگ‌تر می‌شود. تغییرات هورمونی باعث تنبلی و شلی رباط پاها شده که شل شدن رباط‌ها باعث افزایش وزن پاها می‌شود. پاشنه پا پهن‌تر و کمی هم کوتاه‌تر می‌شود. بیشتر تغییرات در بارداری اول رخ می‌دهند و در بارداری‌های بعدی این تغییرات کمتر دیده می‌شوند.
تغییر در تحرک مفاصل
خانم‌های باردار در این دوران در ناحیه مفاصل پاها و زانوها دچار نوعی شلی می‌شوند. این سستی و شلی باعث کاهش ثبات و ایستایی می‌شود.
افزایش وزن نیز این حالت را تشدید می‌کند. وضعیت در دوران سه‌ماهه آخر بارداری تشدید می‌شود.
گرفتگی و تورم پاها
گردش خون از پاها به قلب کمتر می‌شود و علت آن نیز افزایش اندازه جنین در رحم و بزرگ‌تر شدن آن است. مایعات بیشتری در پاها تولیدشده و همان‌جا تجمع می‌کنند.
پوشیدن جوراب‌های مخصوص می‌تواند به کاهش تورم پاها کمک زیادی کند. پیاده‌روی مرتب و ورزش‌هایی مثل ایروبیک نیز به کاهش این تورم کمک می‌کنند. (البته با مشورت پزشک) مرطوب نگه‌داشتن بدن به‌طور مداوم از گرفتگی عضلانی کم می‌کند و این علائم را کاهش می‌دهد.
تورم پاها و بدن به‌طورکلی در این دوران چندان نگران‌کننده نیست اما اگر وزن بدن زن باردار بیش‌ازحد بالا رود دست، پا و صورتش ورم شدید کند، سردردهای شدید داشته باشد و دچار تاربینی هم شود، بهتر است حتماً موضوع را با پزشک در میان بگذارد.
راه‌های رهایی از تورم زیاد پاها
- تا جایی که برایتان سخت نیست سعی کنید در طول روز چند بار پاها را بالا نگه‌دارید (به مدت 20-5 دقیقه). این کار کمک می‌کند تا خون بهتر از قلب به پاها و برعکس جریان داشته باشد.
- سعی کنید به پهلو بخوابید و نه به پشت، به‌این‌ترتیب فشار کمتری به رگ اصلی پا که بلندترین رگ به قلب است وارد می‌شود.
- از مایعات بیشتری استفاده کنید. کم‌آبی بدن باعث تشدید تورم پاها می‌شود.
- به افزایش وزن خود توجه داشته باشید.
- گردش خون در پاها را افزایش دهید (از طریق ورزش) سعی کنید درحالی‌که یک پا را بالا نگاه داشته‌اید، بنشینید و تا ده بار پاها را عوض کنید.
- روزانه از ژل آرامش‌دهنده فوری پاهای برند کاملاً طبیعی و گیاهی موستلا استفاده کنید.
گرفتگی پاها
برخی از خانم‌های باردار تحمل گرفتگی پاها را ندارند. عضلات به‌شدت دردناک می‌شوند و این حالت در ناحیه ماهیچه ساق پا بیشتر دیده می‌شود. کمبود کلسیم و بالا رفتن فسفر بدن می‌توانند باعث بروز این وضعیت شوند. معمولاً شب‌ها به هنگام خواب، گرفتگی پاها تشدید می‌شود چراکه پاها خسته‌تر هستند.
بهتر است یک آزمایش دهید تا مشخص شود کمبود کلسیم دارید یا خیر و در صورت کمبود حتماً از مکمل کلسیم زیر نظر پزشک استفاده کنید. برخی از خانم‌ها با کمبود پتاسیم نیز دچار این حالت می‌شوند. مصرف موز و برگه زردآلو می‌تواند تا حدود زیادی این مشکل را رفع کند.
در کنار تغییر در برنامه غذایی، می‌توانید از طریق پیاده‌روی کردن آن‌هم بعدازظهرها و به مدت 15-20 دقیقه جریان خون را در بدن بهبود ببخشید. از زیاد ایستادن و به مدت طولانی نشستن در یک حالت پرهیز کنید.
رگ‌های واریسی
بیشتر خانم‌ها از پادرد شکایت می‌کنند ولی حدود 20 درصد از آن‌ها دچار رگ‌های واریسی نیز می‌شوند. رگ‌های آبی و متورم که در پاها پدیدار می‌شوند. خانم‌های باردار تا 40 درصد خون بیشتری در بدنشان جریان دارد و افزایش خون باعث افزایش فشار در دیواره رگ‌ها و کش آمدن رگ‌ها می‌شود. سنگینی پاها، خستگی در آن‌ها و فشار باعث می‌شود اغلب خانم‌های باردار همواره از پادرد شکایت کنند. پیاده‌روی کردن هرروز، شنا و دوچرخه‌سواری می‌توانند به کاهش آن کمک کنند.
اگر امکان ورزش ندارید می‌توانید در حالت نشسته هرروز چند بار پاها را بالا و پایین ببرید تا خون به طرز بهتری در آن‌ها جریان یابد. بعد از فارغ شدن با لیزر درمانی می‌توانید این رگ‌ها را محو کنید.
