خستگی و بی‌حالی در افراد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. این علت‌ها در صورت عدم درمان، می‌توانند تأثیر مستقیمی در ریزش مو و پیری زودرس و افتادگی پوست داشته باشند.در این مقاله به بررسی دلایل ایجاد خستگی و بی‌حالی در خانم‌ها می‌پردازیم.
۱. کم‌خونی و احساس خستگی
اگر به هر دلیلی دچار خونریزی‌های شدید هستید (زایمان، قاعدگی شدید و…) بدن شما دچار کم‌خونی می‌شود بنابراین میزان هموگلوبین به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد.
هموگلوبین یک نوع پروتئین غنی از آهن در گلبول قرمز خون است که مسئول حمل اکسیژن از ریه‌ها به سایر بخش‌های بدن است. زمانی که بافت‌ها و ارگان‌ها، اکسیژن کافی دریافت نکنند نتیجه آن بروز خستگی خواهد بود. دلیل کم‌خونی همچنین می‌تواند خونریزی داخلی یا کمبود آهن، فولیک اسید و یا ویتامین B12 باشد. برای تشخیص دقیق کم‌خونی با مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش خون تشخیص امکان‌پذیر خواهد شد. درمان نیز با استفاده از قرص آهن و یا مصرف کافی غذاهایی مانند اسفناج، بروکلی و گوشت قرمز است. در صورت درمان صحیح کم‌خونی و رعایت هم‌زمان رژیم غذایی، احساس خستگی شما نیز تا بعد از ۳۰ روز حتماً برطرف می‌شود.
۲. تاثیر کم‌کاری تیروئید در ایجاد خستگی
اگر اکثر مواقع احساس لختی و کرخی و گاهی افسردگی می‌کنید شاید دچار کم‌کاری تیروئید باشید. تیروئید غده‌ای پروانه‌ای شکل و کوچک است که در ابتدای گلو قرار دارد و متابولیسم بدن را کنترل می‌کند. این اختلال در بزرگ‌سالان نیز منجر به پف آلودگی سروصورت، چهره زردرنگ، ورم دست‌وپا و احساس سرما حتی در هوای گرم می‌شود؛ به‌طوری‌که ممکن است فرد در هوای گرم از پوشش بیشتری جهت گرم کردن خود استفاده کند که علت آن کاهش متابولیسم یا سوخت‌وساز بدن است. حرکات کند، یبوست، حرف زدن کند، ضربان قلب کند، افسردگی یا بی‌حوصلگی، احساس ضعف و خستگی و تمایل به خواب از دیگر علائم این اختلال است.
خوردن مقادیر زیاد میوه و سبزی‌ها بهترین نوع تغذیه برای مبتلایان به کم‌کاری تیروئید است. حاملگی نیز در بروز یا تشدید کم‌کاری تیروئید نقش دارد، بنابراین خانم‌ها باید مقادیر زیادی آب‌میوه تازه و سبزی‌ها را در برنامه غذایی خود مصرف نمایند.
هموگلوبین یک نوع پروتئین غنی از آهن در گلبول قرمز خون است که مسئول حمل اکسیژن از ریه‌ها به سایر بخش‌های بدن است. زمانی که بافت‌ها و ارگان‌ها، اکسیژن کافی دریافت نکنند نتیجه آن بروز خستگی خواهد بود.
۳. عفونت دستگاه ادراری هم در احساس خستگی تاثیرگذار است
اگرچه اغلب زنان، عفونت دستگاه ادرار را با علائمی همچون سوزش و یا تکرر ادرار متوجه می‌شوند، اما در بعضی موارد خستگی می‌تواند تنها نشانه و علامت آن باشد. در اکثر مواقع، عفونت ادراری به دلیل وجود باکتری در این دستگاه است که اغلب نتیجه عدم رعایت بهداشت است.
اگر پزشک شما به وجود این بیماری مظنون شد، با دادن آزمایش ادرار تشخیص راحت‌تر می‌شود. مداوای این بیماری نیز به نسبت سریع و آسان است و با مصرف آنتی‌بیوتیک خوراکی مداوا می‌شود و در صورت مداوا، بعد از یک هفته احساس خستگی نیز از بین می‌رود. اگر علائم مجدداً برگشت، دوباره آزمایش دهید، زیرا در بعضی زنان این عفونت به‌صورت مزمن وجود دارد. در این حالت با پزشک خود در مورد روش‌های پیشگیری مثل مصرف آنتی‌بیوتیک با دوز پایین مشورت کنید.
۴. احساس خستگی با مصرف بیش‌ازاندازه کافئین
اغلب افراد برای رفع خستگی و کسب انرژی، به خوردن قهوه و یا نوشیدنی‌های دیگر می‌پردازند؛ اما در بعضی از زنان مصرف کافئین نتیجه عکس خواهد داشت. گزارش شده است که کافئین محرک است اما در صورت مصرف زیاد نتیجه عکس خواهد داشت. در بعضی افراد سوء استفاده از کافئین، خستگی را به همراه دارد و اگر فکر می‌کنید شما نیاز به کافئین بیشتری دارید تا خستگی را برطرف کند، اشتباه می‌کنید. هر نوع تلاش برای رفع خستگی با مصرف بیشتر کافئین، وضعیت را بدتر می‌کند. راه‌حل این است که کافئین را تا حد ممکن از برنامه غذایی خود حذف کنید. نه‌تنها کافئین بلکه کاکائو، چای و بعضی از داروهای حاوی کافئین نیز می‌تواند باعث خستگی بدون دلیل شود.
۵. آلرژی غذایی را جدی بگیرید
درحالی‌که هدف از خوردن غذا کسب انرژی است، بعضی از غذاها می‌توانند آلرژی‌زا باشند و نتیجه عکس داشته باشند؛ بنابراین غذاهایی با این خاصیت می‌توانند سبب خستگی شما شوند. شواهد نشان می‌دهد که غذاهای آلرژی‌زا سبب خستگی می‌شود و حتی این خستگی ممکن است اولین علامت هشداردهنده در مورد این غذاها باشد؛ بنابراین اگر تا نیم ساعت بعد از خوردن هر نوع غذایی، شروع به خمیازه کشیدن کردید بهتر است که آن غذا را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
۶. احساس خفگی در خواب
اگر شما به‌اندازه کافی و لازم نخوابید، حتماً احساس خستگی خواهید کرد؛ اما چه چیزی می‌تواند باعث عدم خواب راحت شود؟ در یک مورد، احساس تنگی نفس در خواب (آپنه خواب) که یک نوع اختلال خواب است سبب می‌شود که شما مرتب از خواب بیدار شوید. این مشکل اغلب در شب اتفاق می‌افتد و در هر بار تنگی نفس، شما برای مدت طولانی بیدار مانده و چرخه منظم خواب شما دچار اختلال خواهد شد.
۷. بیماری‌های قلبی تشخیص داده نشده را پیگیری کنید
اگر بعد از فعالیت‌های سبک بدنی که معمولاً خستگی به همراه ندارد، احساس خستگی کردید، بهتر است با پزشک خود در این مورد صحبت کنید. طبق مطالعات، خستگی مفرط بعد از انجام کارهای معمولی مثل جارو زدن خانه یا مواردی از این قبیل ممکن است به دلیل نوعی ناراحتی قلبی باشد؛ اما این بدان معنا نیست که هر بار خمیازه کشیدید نگران شوید که شاید مبتلا به بیماری قلبی هستید. در اکثر مواقع، خستگی علامت اولیه بیماری قلبی نیست، بلکه ارتباط با چیزهای دیگر دارد. درعین‌حال بیماری‌های قلبی سردسته علل مرگ در زنان است و لذا توجه به آن ضرورت دارد؛ بنابراین اگر خستگی به دنبال هر فعالیتی بروز کرد، بهتر است برای انجام آزمایش‌های قلبی به پزشک مراجعه کنید.
اگر خستگی شما مربوط به قلب شما بود، پزشک با تجویز دارو و بیان توصیه‌های لازم، در رفع خستگی و تجدید انرژی به شما کمک خواهد کرد.
رژیم غذایی هر فرد نقش مهمی در تنظیم خلق‌وخو دارد. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد غذاهای غنی از آمینواسید تریپتوفان باعث بهبود خلق‌وخو می‌شود. بهره‌مندی بیشتر از خواص غذاهای غنی از تریپتوفان و پروتئین، این مواد را همراه با کربوهیدرات مصرف کنید. منبع این نوع غذاها شامل مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات، لوبیا و دانه‌هاست. آهن، ویتامین‌های B، فولات و سلنیم نیز در رفع بی‌حوصلگی مؤثر است.
افسردگی را با خوردن ماهی‌های حاوی اسیدهای غنی از امگا 3 مانند انواع ماهی‌ها از بین ببرید. روغن‌های ماهی منبع عالی ویتامین B12 است. فولات موجود در سبزی‌های سبز و میوه‌های مرکباتی و سلنیم موجود در گوشت قرمز نیز در رفع افسردگی مفید است. با نوشیدن ۶ تا ۸ لیوان آب در طول روز و پرهیز از مصرف کافئین آب بدن را حفظ کنید. انجام هر نوع ورزش نیز میزان آندروفین را بالا می‌برد و احساس خوبی در فرد ایجاد می‌کند.
اتخاذ رژیم غذایی غنی از مواد مغذی به شما کمک می‌کند تا استرس را از بین ببرید. غلات سبوس‌دار، کربوهیدرات، پروتئین، میوه، سبزی، غذاهای غنی از ویتامین C مانند توت‌فرنگی و کیوی تأثیر زیادی در رفع استرس دارد.
اگرچه همه انسان‌ها در مقاطعی از زندگی احساس ترس را تجربه می‌کنند، اما با مصرف غذاهای غنی از فولات می‌توان بر این حالت غلبه کرد. بی‌قراری، خستگی مفرط و فراموشی نیز با کمبود فولات ارتباط دارد. می‌توانید با تجویز پزشک از مکمل مولتی‌ویتامین – مینرال استفاده کنید.
